Categories
Kumar Bhritya

Putna Graha | पूतना ग्रह : Bal Graha – Symptoms and Management

स्वरूप :- मलिन वस्त्र पहने हुए मलिं शरीर वाले रुक्ष केश शून्य मकान में रहने वाली खराब दर्शन वाली दुर्गन्ध युक्त विकराल स्वरूप वाली बादलों के समान कृष्ण वर्ण पर्याय :- मलजा पूतना क्रौज्जी वैश्वदेवी पावनी उत्पति व कर्म निर्धारण :- दुंदुभी नामक रक्षक से युद्ध करने में कार्तिकेय का वर्ण नष्ट हो गया और […]

Categories
Modern Pharmacology

Immunostimulants – Indication, Important Drugs

Immunostimulants, also known as immunostimulators, are substances (drugs and nutrients) that stimulate the immune system by inducing activation or increasing activity of any of its components. One notable example is the granulocyte macrophage colony-stimulating factor. Classes of immunostimulants include bacterial vaccines, colony stimulating factors, interferons, interleukins, therapeutic vaccines, vaccine combinations and viral vaccines. Some immunostimulants […]

Categories
Gugulu

Maha Yograj Guggulu | महा योगराज गुग्गुलु – Uses, Ingredients

नागरं पिप्पली चव्यं पिप्पलीमूल चित्रकौ। भृष्टं हिंग्वजमोदा च सर्षपा जीरकद्वयम्।। राना शक्रयवाः पाठा विडङ्गं गजपिप्पली । कटुकाऽतिविषा, भार्गी वाजिगन्धा वचा तथा।। प्रत्येकं कार्षिकाणि स्युर्द्रव्याणीमानि विंशति । द्रव्य म्यः सकलेभ्यश्च त्रिफला द्विगुणा भवेत् ।। एभिश्चूर्णी कृतैः सर्वैः समो देयश्च गुग्गुलुः । गुडूच्या दशमूलस्य क्वाथे पक्वो नवः शुभः ।। वङ्गं रौप्यं च नागं च लौहं ताम्रमथाभ्रकम् । […]

Categories
Modern Pharmacology

CNS Depressants – Classification, Indications, Effects

Introduction A depressant, or central depressant, is a drug that lowers neurotransmission levels, which is to depress or reduce arousal or stimulation, in various areas of the brain. Depressants are also occasionally referred to as “downers” as they lower the level of arousal when taken. Stimulants or “uppers” increase mental or physical function, hence the […]

Categories
Kumar Bhritya

Revati Graha | रेवती ग्रह : Bal Graha – Symptoms and Management

स्वरूप :- विविध वस्त्र धारण करने वाली चित्र – विचित्र, चंदन माला धारण करने वाली कानों में जिसके कुण्डल हिलते हो श्याम वर्ण जो रेवती की पूजा करेगे उन्हें कभी भी भूत का भय नहीं होगा 6 मुख वाली सदा प्रसन्न वरदान मुद्रा के साथ पर्याय :- लंबा कराल विनता बहुपुत्रिका रेवती शुष्क नामा वारूणी […]

Categories
Kumar Bhritya

Pitra Graha | पितृ ग्रह – Signs and Management

इस बाल ग्रह का वर्णन केवल अष्टांग ( हृदय व संग्रह ) में मिलता है। लक्षण :- रोमांच बार बार डराना सहसा रोना ज्वर कास अतिसार वमन उबासी तृष्णा मुर्दे की गंध शॉफ जड़ता विव्रंता मुट्ठी बंद रखना नेत्रों में स्त्राव अरिष्ट लक्षण :- धात्री लाल कमल के वन में पहुंचकर कमल मलाओ से अपनी […]

Categories
Kumar Bhritya

Neg Mesha Graha | नैगमेष ग्रह – Symptoms and Management

स्वरूप :- बकरे के समान मुख वाला, नेत्र व भौंहें चलायमान मर्जी अनुसार रूप धारण करने वाला महा यशस्वी पर्याय :- मेष उत्पति :- इस ग्रह की उत्पति पार्वती माता द्वारा कि गई थी। लक्षण :- मुख से फेन आना मध्य भाग मुड़ा हुआ सा होना ऊपर देखकर बेचैन होकर रॊधन करना हमेशा ज्वर रहना […]

Categories
Kumar Bhritya

Shva Graha | श्व ग्रह : Bal Graha – Symptoms and Management

इस बाल ग्रह का वर्णन केवल अष्टांग हृदय में मिलता है। लक्षण :- कम्पन रोमांच होना स्वेद नेत्र बंद होना जिह्वा को काट लेना गले के अन्दर शब्द होना मल के समान गंध होना कुत्ते के समान चिल्लाना चिकित्सा :- इंद्रायण, ब्राह्मी, कटेरी दोनों, सारीवा, नेत्र बाला, कदम्ब, तुलसी मंजरी, कनेर का फूल इनसे पीसकर […]

Categories
Kumar Bhritya

Mukh Mandika Graha | मुख मंडिका ग्रह : Bal Graha

पर्याय :- वक्त्रमण्डिका मुखमण्डित मुखमण्डनिका मुखमण्डिका परिचारिका मुखार्चिका उत्पति :- एक बार भगवान कार्तिकेय जब महादेव के समीप खेल रहे थे और उस समय गंधर्व, अप्सराएं व लोग शिव जी का अलंकर कर रहे थे उस समय कार्तिकेय ने माता पार्वती से कहा कि उन्हें भी शिव जी की तरह चंद्रमा रूपी आभूषण चाहिए, जब […]

Categories
Kumar Bhritya

Shshti Graha | षष्ठी ग्रह : Bal Graha – Symptoms and Management

निदान :- प्रसूता स्त्रियों के स्नेहपान साठी चावल व मछली खाने से अधिक भोजन करने से विरूद्ध भोजन अजीर्ण भोजन करने से आक्रांत का समय :- अष्टांग संग्रह में 6 ठी रात को बालक की रक्षा विशेष रूप से करने को कहा है, बलि देकर रात्रि को बंधु बांधवों के साथ मिलकर जागरण करना चाहिए। […]